بررسی تأثیر درمان پریودنتال بر سطح سرمی C-reactive protein  ، فیبرینوژن پلاسما و شمارش گلبولهای سفید خون در مبتلایان به پریودنتیت

چكیده :

زمینه : طی چند دهة اخیر به اهمیت بیماری‌های پریودنتال به عنوان عفونتی مزمن با تاثیرات سیستمیك بسیار  پرداخته شده است. یكی از مكانیسم‌های مطرح در زمینة چگونگی بروز عوارض سیستمیك بیماریهای پریودنتال، ایجاد تغییرات سرولوژیك در عوامل التهابی و انعقادی مرتبط با آترواسكلروز عروق قلبی و مغزی است. برای تأیید قطعی نقش پریودونتیت در بروز چنین تغییرات سرمی، ارزیابی نوسانات سطح مدیاتورهای التهابی به دنبال درمان پریودنتال منطقی خواهد بود. این تحقیق با هدف بررسی تاثیر درمان پریودنتال بر سطح سرمی CRP، فیبرینوژن پلاسما و شمارش گلبولهای سفید خون در مبتلایان به پریودونتیت پیشرفته انجام گرفت.

مواد و روشها : این مطالعه cross – sectional یكسو كور، بر روی 32 بیمار مبتلا به پریودنتیت پیشرفته انجام گردید. این بیماران همگی از سلامت كامل برخوردار بوده و سابقة مصرف آنتی بیوتیكها و هر گونه درمان پریودنتال را ظرف 3 ماه گذشته نداشتند، BMI بیماران بین 27-20 همسو گردیده و وجود حداقل 15% نواحی با عمق پروب بیش از 5 میلی متر در همة بیماران الزامی بود. كلیة پارامترهای پریودنتال قبل و 4 ماه بعد از درمان اندازه گیری شد و برای كلیة بیماران درمان فاز I طی سه جلسه همراه با lavage محلول 1/0 درصد كلرهگزیدین انجام گردید. بیماران طی دو مرحله قبل و 4 ماه پس از مداخله درمانی تحت آزمایشهای Hs- CRP ، فیبرینوژن پلاسما و شمارش لكوسیتی قرار گرفتند.

نتایج : در این بررسی كاهش معنی داری در سطح سرمی CRP با میانگین كاهشی معادل mg/l 609/0 و شمارش لوكوسیتی و نوتروفیل‌ها به ترتیب با میانگین كاهشی معادل    و   مشاهده شد. سطح سرمی فیبرینوژن علیرغم كاهش مختصر معنی دار نبود. كلیه پارامترهای پریودنتال بهبودی معنی داری نسبت به قبل از درمان نشان دادند. از درصد پاكت‌های 6-4 میلی متر بیش از 50% و پاكتهای  میلی متر 74% كاسته شد. تغییرات مشابهی در سطح چسبندگی كلینیكی حاصل آمد.

نتیجه گیری : این مطالعه نشان داد كه درمان فاز یك پریودنتال در مبتلایان به پریودونتیت پیشرفته علاوه بر بهبود پارامترهای كلینیكی با كاهش سطح سرمی CRP، شمارش لوكوسیتی و نوتروفیل‌ها همراه است. تغییرات مشابهی در سطح سرمی فیبرینوژن ولی بدون اختلاف معنی دار آماری، حاصل گردید. بدین ترتیب می‌توان عنوان نمود كه درمان پریودنتال سبب كاهش بار  التهابی سیستمیك در بیماران می‌گردد.

كلید واژه‌ها : بیماریهای اطراف دندان، پروتئین‌های فاز حاد، صاف كردن سطح ریشه، لوكوسیت.

فهرست مطالب

فصل اول : مقدمه و معرفی ............................................................................... 1

مقدمه ....................................................................................................................................................... 2

سلامت دهان و دندان و سلامت عمومی ............................................................................................ 3

بیماریهای پریودنتال ............................................................................................................................... 4

ماركرهای التهابی – CRP - ............................................................................................................. 7

پروتئین فیبرینوژن پلاسما ..................................................................................................................... 10

مكانیسم‌ افزایش ماركرهای التهابی ..................................................................................................... 12

ماركرهای التهابی و بیماری‌های سیستمیك ........................................................................................ 14

گلبولهای سفید خون ............................................................................................................................... 17

CRP و بیماری پریودنتال ................................................................................................................... 19

شستشوی (irrigation) بالای لثه‌ای و زیر لثه‌ای ......................................................................... 22

-        شستشوی پاكت‌ها در مطب .......................................................................................... 22

-        كارآیی (efficacy) ..................................................................................................... 22

-        نتایج كلینیكی و میكروبیولوژیكی .................................................................................. 24

-        كاربرد موضعی مواد ضد میكروبی ................................................................................. 26

فصل دوم : مروری بر مقالات ............................................................................ 34

فصل سوم : روش تحقیق.................................................................................. 48

اصول انتخاب بیماران ............................................................................................................................ 49

معاینات كلینیكی و پریودنتال ................................................................................................................ 50

روش درمان ............................................................................................................................................ 51

معاینات پاراكلینیكی و آزمایشگاهی ...................................................................................................... 52

محاسبة حجم نمونه، تعداد آن و تفسیر آماری داده‌ها ........................................................................ 53

فصل چهارم : نتایج ........................................................................................... 58

فصل پنجم : بحث ............................................................................................. 72

بحث ........................................................................................................................................................ 73    

نتیجه گیری ............................................................................................................................................. 76

فهرست منابع ................................................................................................... 77

فهرست جداول

جدول 1 : تأثیر عفونت در بیماری ایسكمیك قلبی.............................. 28

جدول 2 : تاثیر عفونت پریودنتال در آترواسكلروز ............................... ............................................... 20

جدول 3 : عوارض قلبی عروقی و پریودنتال مرتبط با فنوتیپ مونوسیت / ماكروفاژ فوق العاده حساس ....................................................................................                        ............................................... 30

جدول 4 : آنتی بیوتیك‌های قابل استفاده موضعی كه بصورت رایج و تحقیقاتی برای درمان پریودنتال در دسترس می‌باشند. ..................................................                                                 ............................................... 31

جدول 5 : زمان بندی مراحل درمانی.............................................      ............................................... 54

جدول 6 : جدول متغیرها ...........................................................          ............................................... 55

جدول 7 : توزیع مشخصات دموگرافی در بیماران .........................     ............................................... 59

جدول 8 : یافته‌های آزمایشگاهی و مقایسة نتایج قبل و بعد از درمان ............................................. 60

جدول 9 : یافته‌های كلینیكی و مقایسة نتایج قبل و بعد از درمان     ............................................... 62

جدول 10 : میزان كاهش عمق پروب و بهبود سطح چسبندگی بعد از درمان ................................. 63

شكل 1 : پاتوژنز آترواسكلروز.......................................................        ............................................... 32

شكل 2 : jet tip استاندارد.......................................................         ............................................... 33

شكل 3 : Pik pocket tip ....................................................      ............................................... 33

نمودار 1 : مقایسه میانگین سطح سرمی CRP قبل و پس از درمان ............................................. 64

نمودار 2 : مقایسه میانگین سطح سرمی Fibrinogen قبل و پس از درمان ............................. 65

نمودار 3 : مقایسه شمارش گلبولهای سفید خون قبل و پس از درمان ............................................. 66

نمودار 4 : مقایسه شمارش نوتروفیل‌های خون قبل و پس از درمان ............................................... 67

نمودار 5 : توزیع فراوانی بیماران بر اساس تقسیم بندی CDC / AHA بر مبنای CRP قبل و پس از درمان....................................................................                            ............................................... 68

نمودار 6 : مقایسه پلاك ایندگس قبل و پس از درمان....................... ............................................... 69

نمودار 7 : مقایسه خونریزی حین پروب قبل و پس از درمان ............................................................ 70

نمودار 8 : میانگین كاهش عمق پروب و بهبود سطح چسبندگی بعد از درمان ................................. 71